काठमाडौं । बेलायती राष्ट्रिय दैनिक द टाइम्सले खानी क्षेत्रमा लागेका चिनियाँ नागरिकहरूले देशको खनिज भण्डारमा पहुँच सुरक्षित गर्न नाइजेरियाका केही भागहरूमा आतंकवादी समूहहरूलाई आर्थिक सहयोग गरिरहेको उल्लेख गरेकाे छ ।
शनिबार प्रकाशित एक विशेष रिपोर्टमा अखबारले घूस र अवैध लेनदेन मार्फत ‘बेइजिङले अफ्रिकाको सबैभन्दा ठूलो अर्थतन्त्रमा अप्रत्यक्ष रूपमा आतंकलाई आर्थिक सहयोग गर्न सक्ने’ उल्लेख छ ।
प्रतिवेदनले जाम्फारामा अनौपचारिक रूपमा खानी काम गर्ने केही चिनियाँ नागरिकहरूले राज्य र अन्य उत्तर-पश्चिमी भागहरूमा केही लडाकु समूहहरूको लागि धावकको रूपमा काम गरेको खुलासा गरेको छ।
‘नाइजेरियाका केही भागहरूमा काम गर्ने चिनियाँ कम्पनीहरू जहाँ बारम्बार आक्रमणहरू भइरहेका छन् र उनीहरूले विद्रोहीहरूसँग सुरक्षा सम्झौताहरू गर्दै आएको द टाइम्सले जनाएको छ।
नाइजेरियामा १००,००० र २००,००० को बीचमा रहेको भनिएको चिनियाँ नागरिकहरूमाथि आक्रमणहरू हालका वर्षहरूमा देशको धेरै द्वन्द्वहरूको बीचमा नियमित घटना भएका छन्,’ रिपोर्टले भन्यो।
‘द टाइम्ससँग साझा गरिएको अनुसन्धानले एसबीएम इन्टेलिजेन्स, लागोस-आधारित विश्लेषणात्मक समूह, सोशल मिडिया र व्हाट्सएपमा उग्रवादी नेताहरूको घमण्ड गर्ने भिडियोहरू खुलासा गरेको उनीहरू यति शक्तिशाली छन् कि उनीहरूको क्षेत्रमा काम गर्न चाहने चिनियाँ कामदारहरूले उनीहरूलाई ‘भाडा’ तिर्नु पर्छ। उनीहरूले उत्तरपश्चिमी नाइजेरियाको ठूलो भूभाग कब्जा गरेका छन् र यस क्षेत्रलाई देशको सबैभन्दा रक्तपातपूर्ण द्वन्द्व क्षेत्रमा परिणत गरेका छन्।’
‘अक्सर अनौपचारिक रूपमा साना समूहहरूमा काम गर्ने ठेकेदारहरूको रूपमा क्लियरिङ-हाउस कम्पनीहरूमा दर्ता भएका छन् र तिनीहरू स्थानीय भाषाहरू बोल्छन् र पश्चिमी कम्पनीहरूले अफ-सीमा मान्ने दुर्गम क्षेत्रमा बसोबास गर्न वर्षौंसम्म रहन सक्छन्।’
टाइम्सले यो पनि भन्यो कि चिनियाँ खानी ठेकेदारहरू, जसले प्रायः आफ्नो खेतमा काम गर्ने स्थानीयहरूलाई पैसा तिर्छन्, अक्सर अवैध रूपमा देश बाहिर खनिज तस्करी गर्छन् र कहिलेकाहीँ पक्राउ पर्छन्। ‘चिनियाँ खानी ठेकेदारहरू, जसलाई स्थानीय समुदायहरूले दुरुपयोग र दयनीय ज्याला तिर्न आरोप लगाएका छन्, अक्सर अवैध रूपमा देश बाहिर खनिज तस्करी गर्छन् र कहिलेकाहीँ पक्राउ पर्छन्।’
‘२०२० मा ओसुन राज्यमा १७ जना चिनियाँसहित २७ जना खानीमा पक्राउ परेका थिए। गत अक्टोबरमा २९ वर्षीय चिनियाँ नागरिक ग्याङ देङलाई ब्याट्रीमा प्रयोग हुने लिथियम नामक २५ टन खनिज पदार्थ भेटिएपछि पाँच वर्षको जेल सजाय सुनाइएको थियो ।’
‘एसबीएमले नाइजेरियाको उत्तरपूर्वमा बोको हराम द्वन्द्वमा संलग्न चिनियाँ कामदारहरू पनि फेला पारेको छ, जसमा एक चिनियाँ तस्करलाई जिहादी समूहलाई देशबाट धातु अयस्क सार्न मद्दतको लागि भुक्तान गरिएको थियो।’