87 पटक हेरिएको बेइजिङ । बेइजिङले सिनजियाङमा ‘कुनै जबरजस्ती श्रम’ नगराएको र श्रम शोषणको गुन्जायस नभएको बारम्बार बताइएको छ। तर अब, युरोपेली संघले जबरजस्ती श्रममा बनाइएका उत्पादनहरूमा प्रतिबन्ध लगाउने विषयमा छलफल गरिरहेको छ।
सिनजियाङको कपास उत्पादनको बारेको नयाँ अनुसन्धानले कपास टिप्ने र छान्ने जस्ता मौसमी कृषि कार्यका लागि जबरजस्ती श्रम स्थानान्तरण गरिने गरेको पाइएको । सन् २०२१ देखि २०२५ सम्म आंशिक यान्त्रीकरणको बावजुद यस अभ्यासको लागि आर्थिक प्रोत्साहनहरू जारी रहेको र सन् २०२२ को राज्यका मिडिया रिपोर्टहरूले दक्षिणी सिनजियाङमा उब्जाइएको प्रीमियम-ग्रेड लामो मुख्य कपास अझै पनि मेशिनहरूद्वारा काट्न नसकिने भएकोले उइगरहरुलाई काममा लगाउने गरेको पाइएको हो।
श्रमले राज्यले तोकेको काम स्थानहरूमा उइगरहरूलाई स्थानान्तरण गर्दछ। तिनीहरू प्रायः उनीहरूलाई उनीहरूको परिवार र समुदायबाट अलग गर्छन् र उनीहरूलाई गहन निगरानी, लामो समयसम्म काममा लगाउने र अनिवार्य राजनीतिक शिक्षा र साँझमा चिनियाँ भाषा कक्षाहरू सञ्चालन हुने गरेका छन्।
जब दुई वर्ष अघि सिन्जियाङको कपास उद्योगमा ठूलो मात्रामा जबरजस्ती श्रम भएको खुलासा भएको थियो र अमेरिकी सरकारले एक महिनाभित्र यस क्षेत्रबाट कपास आयातमा रोक लगाएको छ। त्यसपछि कंग्रेसले २०२१ को उत्तरार्धमा उइगर जबरजस्ती श्रम रोकथाम ऐन पारित गरेको थियो।
जबसम्म व्यवसायहरूले अन्यथा प्रमाणित गर्न नसकेसम्म जबरजस्ती श्रमको अनुमानमा सिनजियाङबाट सबै आयातमा प्रतिबन्ध लगाइयो र ढिलो प्रारम्भिक कार्यान्वयन पछि जुन २०२२ मा कानून लागू भएदेखि सिनजियाङबाट आयात ९० प्रतिशतले घटेको बताइएको छ। सिनजियाङले विश्वको कपासको पाँच भागभन्दा बढी आपूर्ति गर्दछ। यसले कपडा र गार्मेन्ट उद्योगहरूलाई उइघुर श्रमको अत्यधिक जोखिममा पार्छ।
यस वर्ष ईयूले पनि अमेरिकाको नीतिलाई नै पछ्याउन खोजेको छ र अनुसन्धानले सिन्जियाङलाई विशेष रूपमा लक्षित गर्न प्रस्तावित कानून अद्यावधिक गरिएन भने जबरजस्ती श्रमले दूषित कपास अझै पनि विश्वव्यापी आपूर्ति शृङ्खलाहरूमा पुग्ने बाटो फेला पार्छ।
सिनजियाङमा सामूहिक नजरबन्दको अभियान केही हदसम्म कम भए पनि जबरजस्ती श्रम कार्यक्रम तीव्र भएको छ। तिनीहरूको आफ्नै शब्दमा शीर्ष चिनियाँ अधिकारीहरूले पुष्टि गरेका छन् र सिन्जियाङमा ‘पूर्ण रोजगारी’ र आर्थिक विकासको बारेमा मात्र होइन तर राज्यले चीनको राष्ट्रिय सुरक्षाको प्रमुखको रूपमा हेरेको राजनीतिक जनादेश हो।
गोप्य भाषणमा चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीका महासचिव सी जिनपिङले ठूलो संख्यामा बेरोजगार व्यक्तिहरू ‘समस्या उत्पन्न गर्न’ जिम्मेवार भएको पनि उल्लेख गरेको छ। गोप्य टिप्पणीहरूमा सिनजियाङका अधिकारीहरूले स्पष्ट रूपमा ग्रामीण डिलरहरूले “कुनै कुराबाट समस्या सिर्जना गर्छन्” र गहिरो गरिबी हटाउनु “एक आर्थिक र राजनीतिक मुद्दा बनाउने गरेको पाइएको छ।
यद्यपि, धेरै उइघुरहरू सफल उद्यमीहरू थिए जबसम्म राज्यले उनीहरूको आवागमनलाई कम गर्दैन र विदेशमा सम्पर्क राखेको कारण उनीहरूलाई हिरासतमा राखेको पाइएको छ। बढ्दो यान्त्रिकीकरणले जबरजस्ती श्रमलाई घटाउनुको सट्टा चीनमा उइगरहरुलाई जबरजस्ती श्रममा लगाएर उनीहरुमाथि उत्पीडन र विभिन्न यातनाहरु दिने गरेको पाइएको छ।
